عبدالستار هاتف
د کور ودانی پيغام
زه د خپلي لويي کورنۍ، خپلي مور،
خوندو او وروڼو په استازيتوب د ټولو غمشريکو هيوادوالو څخه که هغه په وطن کي دي او
که د وطن څخه د باندي د ژوند شپې او ورځي سبا کوي په ډېر درنښت او د زړه د کومي
مننه کوم، چي دا نه جبرانوونکى ماتم يې چي اوس زموږ پر کورنۍ باندي راغلى
دئ نه يوازي زموږ د کورنى ماتم ګڼلى دئ بلکي هغه يې د خپل ځان خپلي کورنۍ، د اولس
او حتى د ټول هيواد غم او ماتم بللى دئ او دا ماتم هغه ترخې شېبې، شپې او ورځي يې
زموږ د کورنۍ سره په ډېر اخلاص او صداقت شريکي کړي دي. زه نه غواړم دلته زموږ د بابا (ارواښاد هاتف صاحب) په باره کي خبري
وکړم هغه ټول هيوادوال پېژني. زه صرف دومره وايم، چي بابا خپل ټول ژوند د وطن د
آبادۍ او استقلال، يووالي او اتحاد د وطن د بچيانو د تعليم او سالمي روزني او په
وطن کي د حق او عدالت د پوره تامين په لاره کي وقف کړى وو. نو د دغو خبرو پر بنياد
چي هيوادوالو هم دا پوره درک کړې وه، د هيواد په داخل او د نړۍ په ګوټ ګوټ کي دا
حقيقت په ډېر ښکاره او ځلاند ډول ثابته کړ، چي هو! ارواښاد هاتف صاحب نه يوازي
زموږ بابا وو، بلکي هغه د ټول ملت معنوی بابا وو د هغه ملت، چي
بابا يې همېشه تر ژوند تر اخيري لحظې پوري د خپلو نه ستړي کېدونکو
خدمتو څخه لاس وا نه خيست او همېشه يې د خپلو خلکو او وطن په باره کي د خدمت د
مسئوليت احساس کاوه. اوس زه په لوړ سر دا خبره کوم، چي په هغه اندازه، چي بابا د
خپل وطن او خپل اولس په مقابل کي خپل حق پوره ادا کړ په هغه اندازه هيوادوالو هم
که په وطن کي وه او که په جلا وطني کي په دې لوى وير کي وژړل او اوښکي يې توى کړې
او د جنت فردوس د غوښتلو دعاګاني يې د خداى تعالى په دربار کي وکړې، چي خداى تعالى
دې قبولي وګرځوي آمين يا رب العالمين. خو موږ
به بيا پوره حق هغه وخت ادا کړى
وي، که د دوى لاره تعقيب کړو او د دوى ارزوګاني که په سل کي يوه هم عملي کړو نو د
دوى روح به ښاد کړو او وطن او خلکو ته به مو مخ تور نه وي او وجدان به مو خجله نه
وي يوار بيا هم ستاسو ټولو څخه د زړه د کومي مننه کوم او تاسي او ستاسي کورنيو ته
د صحت سلامتۍ، خوشحالۍ او کاميابۍ غوښتنه کوم د خداى تعالى څخه آمين يا رب
العالمين.
ستاسو خادم
عبدالستار هاتف
انا لله و انا الیه راجعون
غم از دست دادن عزیزان و نزدیکان همیشه سخت و طاقت فرساست ، لیکن ابراز همدردی و تسلیت و حضور گرم و صمیمانه دوستان ،آشنایان ،ارادتمندان و بستگان باعث تسلی دل غمدیدگان می شود
وظیفه خود میدانیم به حکم ادب و قدردانی از همه عزیزانی که در مراسم تشییع و در مجالس سوگواری ، باحضور خود و یا با ارسال متن در سایتهای مراتب همدردی خود را با ما اعلام کردند صمیمانه تشکر، سپاسگزاری و قدردانی نماییم
خانواده مرحوم هاتف صاحب
اعلان فاتحه
انا لله و انا الیه راجعون
عبدالستار هاتف، عبدالصبور هاتف، عبدالرشید هاتف، عبدالهادی هاتف پسران، فریده هاتف راشد و وژمه هاتف دختران، عبدالنبی و عبدالمجید برادران، حاجی عبدالباری و همایون برادرزاده ها، خوشحال ولی، ریحانه ولی، اجمل ولی، ژلی ولی، شنسب ولی، حمید لودین، وحید لودین، قدسیه لودین، فرید لودین خواهر زاده ها، طارق رشاد داماد، حاجی عبدالخالق رحیمی و عبدالرازق رحیمی خسر بره ها، نسبت وفات
عبدالرحیم هاتف
سابق معاون اول رئیس جمهور و رئیس جبهه ملی پدر وطن افغانستان به اطلاع دوستان میرسانند که فاتحه مردانه و زنانه بروز شنبه 24 اگست از ساعت 2 الی 4 بعد از ظهر در مسجد حاجی بهرام در شهر "الفین اندر راین" کشور شاهی هالند برگزار میگردد. اشتراک دوستان و علاقمندان باعث خوشنودی روح مرحوم و آرامش فامیل متوفی میشود.
آدرس مسجد:
Haci Bayram Moskee
Sterrenlaan 41
2402 AT Alphen ad/d Rijn
تیلفونهای تماس:
06 47240 338
د غم او ویر پیغام
په خدایږو هیڅ داسی توری نشم پیدا کولی چی د افغانستان دمعاصر تاریخ د یوه ځلانده لمر نومیالی او مدبر پوه شخصیت او ستر وطنپال، ملی زعیم ارواښاد عبدالرحیم (هاتف) د رحلت په مناسبت یی وکاږم د دغه درنه او ویاړلی شخصیت د وفات له کبله زموږ د هیواد یوه برمیاله، ویاړلی، درنه او هسکه شمله راپریوته چی د افغان ولس او زموږ د ویرجن او غم ځپلی تاریخ لپاره یوه ستره نه جبیره کیدونکی ضایعه او ملی غمیزه ده.
هاتف صاحب په ریښتینی توګه د افغانیت، انسانیت او د اسلامی اخوت هاتف و په خپل وطن او ولس مین او په دی لاره کی یو زړور، هوډمن او بی ساری مشر و چی د ژوند تر پایه پوری د خپل هیواد او خپلو خلکو د سوکالۍ، نیکمرغۍ او ملی پخلاینی ریښتینی ارمانجن او غوښتونکی و.
د خورا درنښت او ستر وقار څښتن هاتف صاحب یو بی کبره، متواضع، حلیم، خړپړ پښتون او بی تعصبه افغان و چی ورسره جوخت د پوهی، سلیم منطق او سیاست یوه ستره خزانه او بهانده چینه وه.
زه او زما کورنۍ په دغه زړه بوږنوونکی غم کی د هغه د درنی او قدرمنی کورنۍ او معززو دوستانو سره ځانونه شریک بولو.
د زړه ډاډینه او جمیل صبر ورته غواړو.
إنا لله وإنا إليه راجعون
هاتف صاحب! د فردوس جنت دی په نصیب شه په مخه دی ښه شه. پوهیږم چی پخپل درنه او ویاړن قبر کی به دی هم خپله سپیڅلی او پاکه اروا خپل دردیدلی ولس او غم ځپلی وطن ته نا ارامه وی ځکه دی په مړینه افغان ولس ویرجن او غمجن دی.
هاتف صاحب! موږ ستا په تلپاتی درنه نوم او سترو کارنامو ویاړو هوکی تر مرګ وروسته دی هم د یادونو او سترو خاطرو ژوند پیل شو ستا ښکلی شخصیت تل ژوندی او د ټولو افغانانو په زړونو کی به دی یادونه همیش لکه بلی ډیوی بلیږی.
خادم چی په رښتیا وی څوک د ملک او ملت
وطن یی پس له مرګه په مدفن فخر کوی
هالنډ ۲۰-۰۸-۲۰۱۳
بسم الله اکبري
بسم الله الرحمن الرحیم
عبد الرحیم هاتف سیاستمدارحلیم
الحاج امین الدین « سعـیـدی- سعيد افغاني »
مدیر مرکز مطالعات ستراتــیــژیکی افغان
ومسؤل مرکزفرهنگی د حق لاره- جرمنی
«كل نفس ذائقة الموت وإنما توفون أجوركم يوم القيامة فمن زحزح عن النار وأدخل الجنة فقد فاز وما الحياة الدنيا إلا متاع الغرور » (سوره آل عمران : آیه ۱۸۵ ) ( هر نفسى چشندهء مرگ است وجز اين نيست كه مزد خويش را تمام داده خواهيد شد در روز قيامت، پس هر كه از دوزخ دور داشته شد وبه بهشت آورده شد هر آئينه به مراد رسيد وزندگى دنيا جز بهره فريبينده بيش نيست). همچنان پروردگار با عظمت در سوره ( لقمان آیه :۳۴ ) « ميفرمايد :« وما تدرى نفس ماذا تكسب غدٱ وما تدرى نفس بأى أرض تموت » ( وهيچ شخصى نمى داند فردا چه كار خواهد كرد و هيچ كسى نميداند كه به كدامين سر زمين خواهد مرد). وباز هم میفرماید : « فإذا جا ء أجلهم لا يستاخرون ساعة ولا يستقدمون » ( چون وقت مقرر أجل فرا رسد ، نه ساعتى پيش رود ونه به تاخير انداخته ميشود ) . با تآسف فروان خبر وفات دانشمند شهیر کشور، سیاستمدار حلیم و بزرګ کشور عبد الرحیم هاتف را دریافتم. اینک به پاس دوستی وشناخت که ازین دانشمند و شخصیت بزرګ کشور داشتم و دارم صرف غرض ادای حق دوستی وشهادت خیر و بزرګی ووطن دوستی ایشان دو سرګذشت کار دیپلوماتیک آنرا با شما شریک می سازم . امید وار هستم به نحوی ادای وجیبه نموده باشم . ملاقات عبد الرحیم هاتف با صدام حسین قویترین رییس جمهور دولت عربی عراق در اواخر قرن ګذشته :
به سلسله سفرها وتلاش های مرحوم عبدالرحیم هاتف شخصیت برازندهء کشور برای تأمین صلح و استقرار درکشور عزیز مان افغانستان و منطقه وتلاش برای حل مسایل مطروحهء کشور ما افغانستان ومنطقه، در سال ۱۹۹۰ م من یکجاء با عبد الرحیم هاتف عازم عراق شدیم ، این سفر در زمان صورت گرفت که فقط تقریبآ ۲۵ روز بعد آن عراق به کویت حمله میکند. زمانیکه ما وارد بغداد شدیم فضای آن کشور حالت خاصی نظامی بخود اختیار نموده بود. همه ای مسولین ملکی ونظامی در حالت اماده باش واحضارات در جه یک بسر می بردند. سراسر شهر بغداد از میدان هوای الی پایتخت با وسایل حربی ونظامی وامادگی برای یک حالت اضطراری بچشم میخورد. محل اقامت ما در یکی از قصر های صدام حسین انتخاب گردیده بود، ما با تشریفات وسکورد خاصی تشریفاتی در محل اقامت خویش جابجاء شدیم . بعد از استراحت کوتاه ، امور تشریفاتی ، وقت ملاقات ومدت ملاقات ما با صدام حسین توسط رییس تشریفات صدام حسین بما اعلان گردید . ما به فردای آنروز با تشریفات خاص قطعه نظامی به قصر ریاست جمهوری ، به ملاقات صدام حسین برده شدیم. صدام حسین درحالیکه به لباس نظامی خاص ملبس بود و سلاح کمری خورد نیز با خود داشت، به استقبال عبدالرحیم هاتف آمد. عبد الرحیم هاتف صحبت خویش را با زبان فصیح وجملات زیبای عربی آغاز کرد. شنیدن چند کلیمهء عربی وآنهم با فصاحت عالی ، بر روحیه قویترین رییس جمهور کشور عربی درمنطقه یعنی صدام حسین تأثیر خاص کرد و با فشار دادن دست صمیمی از عبد الرحیم هاتف استقبال بعمل آورد. در این ملاقات با صدام حسین طارق عزیز ، وط یاسین رمضا ن معاون دوم ورییس دفتر صدام حسین در حالیکه لباس نظامی بتن داشتند ، نیز حضور داشتند . عبد الرحیم هاتف طبق پروتوکول تعین شده با فورمولبندی دقیق عالمانه هدف سفر خویش را با کشور عراق وملاقات با جلالتماب صدام حسین در میان گذاشت . در این ملاقات محترم عبد الرحیم هاتف در مورد اوضاع افغانستان ، ومنطقه معلومات موجز را مطابق وقت تعیین شده ارایه داشت. صدام حسین بادرنظرداشت اینکه خسته بنظر میرسید با تمام دقت وتاید ، صحبت های عبد الرحیم هاتف را گوش میداد ، ودر هربخش به طارق عزیز وط یاسین رمضان هدایت میداد ، صدام حسین از تحلیل عالمانه محترم هاتف بخصوص از معلومات ارایه شده در مورد مواضع کشور های منطقه واز جمله جمهوری ایران وکشور روسیه با افغانستان با دقت تام گوش داد. محترم هاتف کوشش میکرد تا صحبت های خویش واین ملاقات را مطابق وقت قبلاً تعیین شده به پایان برساند ، ولی صدام حسین با علاقمندی خاصی صحبت جناب ع هاتف را با سوالهای خویش طولانی ساخت . من چند بار با صدام حسین ملاقات داشتم ولی در این ملاقات ملاحظه کردم که صدام حسین تا چه اندزه تحت صحبت های محترم عبد الرحیم هاتف قرار گرفته است . عبدالرحیم هاتف مانند یک حکیم ، یک عالم وخبیر بر روان صدام حسین اثر گذاشت و باین ترتیب درعمل وقت ملاقات به اساس علاقمندي صدام و سوالات وی، سه برابر وقت تعین شده طولانی شد. خواسته های مطرح شده توسط جانب افغانی، یادداشت وبرای عملی شدن آن به مسولین عراقی توسط صدام حسین هدایت عاجل داده شد. صدام حسین ، از ملاقات با عبد الرحیم هاتف ابراز تشکر نموده وبه ط یاسین رمضان هدایت فرمود تا جناب ع هاتف را مطابق به امکانات زمانی وکاری جناب هاتف به اماکن تاریخی بغداد ، نجف وکربلا همرای نموده ومدت اضافه برای باقی ماندن هاتف صاحب در عراق مطرح کرد که با خرسندی پذیرفته شد . صدام حسین که بعدها معلوم شد، مصرف تدارک حمله با کویت بود ، از صحبت های عالمانه هاتف با ابراز خرسندی استقبال کرد . ملاقات عبد الرحیم هاتف با حافظ الاسد ریس جمهور سوریه.
چنانچه ګفته آمدیم به سلسلهء سفرهای جناب عبدالرحیم هاتف برای امر صلح و حل مشاکل مطرح درکشورومنطقه در اواخر سال ۱۹۹۱ م زمانیکه مصروف ایفای وظیفه در سفارت افغانی در کشور لیبا ءبودم یادداشتی از وزارت خارجه افغانستان در یافتم که غرض تنطیم سفر عبد الرحیم هاتف به کشور سوریه سفر نمایم که به اساس آن یکروز قبل از تشریف اوری هاتف صاحب ، به شهر دمشق مواصلت کردم . بفردا همان روز به میدان بین المللی شهر دمشق رفتیم واز عبد الرحیم هاتف به همراهی مسؤولین ریاست دفتر ریاست جمهوری حافظ الاسد از عبد الرحیم هاتف پذیرای بعمل اوردم . زمانیکه به اقامت گاه خویش در دمشق مواصلت کردیم، موضوع ملاقات با حافظ الاسد را با مسولین جانب سوری در میان گذاتشیم. جانب سوری خواستار ملاقات عبد الرحیم هاتف با عبد الحلیم خدام شد ند وگفتند که متاسفانه حافظ الاسد در خارج شهر دمشق ودرولایت لاذقیه که از دمشق فاصله زیادی دارد، مصروف میباشند . ما ملاقات با عبد الحلیم خدام معاون حافظ الاسد ، را پذیر فتیم ولی در ضمن در صورت ممکن خواستار ملاقات با حافظ الاسد نیز شدیم . بفرادی آن روز بعد از ظهر مسول دفتر تشریفات ریاست جمهوری حافظ الاسد ،غرض ملاقات موجز به نزد عبد الرحیم هاتف در اقامتگاه شان آمده ودر مورد جزئیات ملاقات جناب عبد الرحیم هاتف با حافظ الاسد توضحیات را بعمل اورند . ما بعد از ظهر با تشریفات به ملاقات حافظ الاسد به قصر ریاست جمهوری حافظ الاسد انتقال داده شدیم. واقعآ هم حافظ الاسد از ولایت لاذیقه در همین لحاظات به شهر دمشق مواصلت کرده بود ، حتی عینک مطالعه خویش در بکس دستی خویش گذاشته بود واز عینک مطالعهء رییس دفترخویش استفاده نمود ، ملاقات رسمی آغاز شد وعبد الرحیم هاتف با فهم عالی سیاسی ودیپلوماتیک صحبت را آغاز کرد وطرح های خیر اندیشانه را در رابطه به صلح منطقه و حل مسایل مطروحهء افغانستان و منطقه با محترم حافظ الاسد در میان گذاشت . عبد الرحیم هاتف چنان سیاستمدار اگاه بود که با الفاظ مختصر مفهوم بزرگی را نه تنها تشریح میکرد ، بلکه جانب مقابل را بر قبولی وعملی نمودن آن به نوعی وادرا می ساخت . عبد الرحیم هاتف زبان ګویا داشت بر زبانها عربی ، انگلیسی ، اردو ، پشتو ودری تسلط کامل داشت از تاریخ وفرهنگ اسلامی وتاریخی مردم کشور سوریه اطلاعات کافی داشت ، او با صحبت وبه بیان مثال ها از شهامت وتاریخ سوریه یاد اوری نمود ، ومثال زنده ای برای حافظ الاسد بیان میداشت ، وحافظ الاسد از معلومات ارایه شده از او ضاع افغانستان ومنطقه وبخصوص روابط افغانستان وشوروی وقت را با دقت گوش میداد ،واز اینکه با دانشمند بزرگی افغانی صحبت دارد ، بسیار استقبال نمود ، مدت ملاقات از نورم تعین شده پرتوکول توسط حافظ الاسد به درازا کشید ، ومن شاهد بودم که صحبت های عبد الرحیم هاتف چه تاثیر را بر حافظ الاسد بعمل اورد . مرحوم عبد الرحیم هاتف منحیث یک معلم ومدبر ویک سیاستمدار حکیم در ملاقات ها می در خشید. ملاقت های با سران کشور های اسلامی بی نهایت اموزنده وبا فهم بود . مرگ جلالتماب عبد الرحیم هاتف ضایعه بزرگی برای مردم افغانستان برای فرهنگیان ، برای دیپلوماسی افغانستان است ، او نه تنها عالم سیاسی ودیپلوماتیک بود ، بلکه در امور دینی مطالعاتی عمیقی داشت. او خبیر در شوون افغانستان بود ، او تاریخ دان وعالم بی مانند بود ، عبد الرحیم هاتف بسیار کوتاه ولی پر معنی صحبت میگرد ، به تاریخ ملل علاقه خاصی داشت ، رفتن به موزیم را دوست داشت ، از همراهی با ان هیچ وخت احساس خستگی به انسان رخ نمیداد. وفات و مرگ او ضایعه جبران ناپذیر برای مردم افغانستان است. خدواند پاک هاتف صاحب را غریق رحمت نموده جنت فردوس برایش میخواهم وبرای بازمنداگان شان صبر جمیل تمنا دارم . إنا لله وإنا إليه راجعون
شهر برول –کولن کشور جرمنی 20 اگست 2013
پیام تسلیت
فقدان شخصیت ملی و شناخته شده کشور عزیز مان افغانستان ما وهمهً دوستان را نهایت متالم و متاثر گردانیده است.
این شخصیت بزرگوار با اوصاف نیک انسانی فرهنگی فرهیخته ، شاعر و نویسنده و ادیب دانا سیاستمدار و دولتمرد توانا ، مدبر و مجرب که در جامعه ما ازشهرت و محبوبیت زایدالوصفی بر خوردار بود اخیراً دارفانی را وداع نموده است.
محترم عبدالرحیم هاتف در زمان حیات حویش حدمات نهایت ارزشمند و ماندگار را با مسًولیت ، صلاحیت و صلابت درعرصه های معارف ، فرهنگ و ادبیات ، سیاسی و اجتماعی ملی و مدنی انجام داده است که ثبت ثاریخ کشور ما میباشد.
وفات چنین رجل برجسته ملی و اجتماعی را یک ضایعه سترگ در کشور دانسته روانش را شاد و استدعا مداریم تا فردوس برین نصیب شان گردد.
به بازماندگان اقارب و دوستان شان صبر جمیل ارزو منمایًم.
از جانب:
- سید اکرام پیگیر
- سید نسیم میهنپرست
- انجینیرمحمد عزیز
- جنرال محمد حکیم سروری
- انجینیر احمدشاه سرخابی
- عبداله بهار
- جنرال عزیز حساس
- جنرال سید کاظم
- فرین محسنیان
- حسین محسنی
- رحمت حسن
د خواشینۍ پیغام
زموږ په هیواد کې سیاسي، ټولنیز ادبي او فرهنګي حالات او حوادث د میړنیو اتلانو او ملي شخصیتونو د سرښندنو د یادګار او د حماسو نه ډک او رنګین تاریخ لري، چې دا تاریخ د یو شمیر ملي شخصیتونو، اتلانو او میړنیو د تورې شرنګ او د یو شمیر لیکوالو، ادیبانو او شاعرانو د کلام د عفت او دقلم د فضیلت په وسیله ګټل شوې دی .
زموږ په ټولنه کې د ژوند خواږه او ترخه حوادث، سیاسي کړکیچونه او ستونزی او د ټولنې نیمګړتیاوې او ټولنیز مسایل دا ټول هغه فکتورونه دي چې زموږ د ریښتیني ملي سټو ، لیکوالو او ادیبانو په ذهن کې افکار، خیالونه او احساسات راپارولي دي . دا حوادث او حالات زموږ په هیواد کې د بیلابیلو ملي شخصیتونو او لیکوالو په اثارو کې بیان شوې دي .
یو له دغو درنو او قدرمنوسټو څخه ارواښادعبدالرحیم هاتف صاحب دی ، چې د خپل هیواد د ملي ګټو، د هیوادوالو داتحاداو اتفاق او د ملي وحدت علمبردار وو.
نوموړي په سیاسي، ټولنیز، ادبي او فرهنګي ډګر کې نه ستړیکیدونکې او نه هیریدونکې پاملرنه او مبارزه کړې ده، چې د ده کارنامې، هلې ځلې د ملي وحدت په ډګر کې د ټولو افغانانوپه ذهن کې یو روښانه او حقیقي انځور او خیال ترسیم کړې دی .لنډه دا چې ارواښاد هاتف صاحب د خپل هیواد او هیوادوالو سره کلکه او ژوره مینه درلوده .
اروښاد هاتف صاحب یو پوه عالم، د لوړو، پاکو او سپیڅلواوصافواو اخلاقو خاوند وو ، متواضع، زړه سواندی، ریښتینی، صادق اود ټینګ عزم او ارادې خاوند شخصیت وه .
په خواشینۍ سره خبر شوم چې ارواښاد عبدالرحیم هاتف صاحب په هالند کې له دې فاني نړۍ څخه د تل لپاره سترګې پټې کړئ :
انالله وانا الیه راجعون
زه په دې مناسبت د زړه له کومې خپګان او ژوره خواشیني څرګندوم، د ارواښاد هاتف صاحب درنې کورنۍ او خپلوانو ته د زغم، صبر او تسلیت مراتب وړاندې کوم، او د لوی خدای څخه ده ته د فردوس جنت غواړم .
په ډیر درنښت : انجنیرعبدالقادرمسعود
شاه ولی آصفی
بدنینوسیله مه به محترم داکتر طارق رشاد.. دوکتورس فریده جان رشاد ومحترم عبدالهادی جان هاتف و متباقی اعضای فامیل محترم شان ابراز تسلیت نموده خود را غمشریک شان میدانم. خدا مرحوم مغفور محترم هاتف صاحب راغریق رحمت خود بدارد... از طرف فامیل آصفی
په ډیره خواشینی سره می خبر تر لاسه کړ چه زمونږ دټولنی یو ستر عالم او زړور مبارز اوملی شخصیت دقدر وړ مشر ښاغلی عبدالرحیم هاتف صاحب چه ټو ل عمر یی اګاهانه په خلاصوسترګو او وازوغوږونو او دیو ویښانسانی وجدان په لرلو ژوند ، کار اومبارزه وکړه دوطن نه لری هغه سترګی چه هر لحظه یی دوطن په لور غوړولی اودافغان په کور کی دسولی انتظار او دقیـقه شماری یی کاوه په هالند کی ومړ. زه هاتف صاحب دا ستر ملی شخصیت ته د فردوس جنت غواړم او دهغه درنی او عزتمندی کورنی ته د زړه صبر اوتوان په دا لوی غم کی غواړم . دومره باید دغه عزیزانو ته یاد اور شم چه : دهاتف صاحب مړینه صرف دتاسو زړونه نه دی دردولی بلکه دوطن دهر په وطن او خلکو مین اولاد زړه یی دردولی او سترګی یی ژړولی دی . داسی څوک او کورنی نشته چه خپله خواخوږی دارواښاد هاتف سره ونه ښه یی. ډیرو دوستانو محترم هاتف صاحب ته هغه څه دزړه له کومی لیکلی ، کوم چه واقعآ دارواښاد هاتف صاحب د عالی شخصیت نښی او نشانی دی. که دارواښاد هاتف صاحب په هکله هر څومره چه ولیکل شی لا هم کم دی. دا ځکه هاتف صاحب زمونږ د ټولنی او زمونږ دزړور ولس یو ځلانده څیره او ستوری وه، هاتف صاحب هم فرهنګی شخصیت وه هم اقتصاد پوه، هم مدبر سیاست پوه وه چه خپله ټولنه یی پیژندلی وه، هم یو قوی اداره کننده او هم دجرګو او مرکو لوی او رښتینی سازمانده او قوی ملاتړ او ارادی خاوند وه ،هاتف صاحب له کوم ځایه چه ماپیژنده اول یی اوریده په اوریدو ډیر خوشحالیده چه دا دهوښیارو انسانانو نښه ده، بیا مقابل لوری یی په خپله عالمانه خبرو پوه کاوه،هغه یو بل لوړ صفت د ملی اوسیاسی مشر صفت هم درلود. دسیاسی او ملی مشر خصوصیت دده په وجود کی له ورایه معلومیده، دی دوطن دابادی تږی وه ده دبیوزلو دپاره ښه ژوند ډیر ژر غوښته،هاتف صاحب دسولی خادم وه ډیر منزل یی دسولی دپاره وواهه او دی لاره کی ثابت قدمونه یی نه هیریدونکی دی،هاتف صاحب د خپل خلکو او سرلوړی ولس رښتینی خدمتګار او دابادی مین وه،ده سره هرلحظه دخپل دخلکو هیلی او امیدونه وه په زړه کی وه، ده خپل ځان دخپل ولس په منځ کی ښه احساسوه، او با احساسه قومونو بیا دده سره هم ډیره مینه درلوده،هغه هیڅوخت او هیڅ چیری داسی خبره چیر ی او چاته ته نه ده کړی چه دوطن اود خلکو ګټی په کی نه وی مطرح ، ده همیشه به ویل : هغه څه باید وویل شی اوهغه څه باید وکړو چه دوطن ابادی او دخلکو سعادت په کی موجود وی. داسی څوګ نشته چه دهغه با شخصیته او ستر انسان په مړینه نه وی خفه شوی ،هاتف صاحب په مونږ باور وکړه او مطمین اوسه ته یو باارزښته انسانی یاد یی ، مونږ په تا او ستا په ژوند ، کار او مبارزی ویاړو، ته زمونږ دپرون، نن ، او سبا ستر افتخار یی مونږ په تا ویاړو، زمونږ نسلونه به تل تا دیو لوی عالم ادیب مبتکر سیاستوال او مخکښ په توګه دروند او قدرمند یادوی ، روح دی ارام اوسه. ژوند همداسی ده او همداسی به زمونږ لویان زمونږ په مخ کی اوبیا مونږ دکشرانو په مخ کی مرو.هو
ستر اومدبر هاتف صاحب هم سترګی پټی کړی. وایی* سل دی و مر ی خو یو دی نه مری * دا زمونږ د زیږ او ویاړلی ولس دیو باتور ولس تجربه شوی متل دی خوزه بیا وایم* میلون دی ومری خو یو دی نه مری*
زبیر شیرزاد
مراتب تسلیت خانواده های مکمل ـ صافی را نسبت بدرود حیات رادمرد بزرګ تاریخ معاصر افغان محترم هاتف صاحبء ارجمند به همه ملت افغان و خانوادهء محترم شان تقدیم میداریم.او به انسان جاودان برای ملت افغان مبدل ګردید و مزارش در قلب فرد فرد انسان وطنبرست ملت ما جا دارد. با حرمتء بی پایان
دکتور خوشحال مکمل هالند
نجیب الله سرغندوی
په ډیره خواښینی سره می دارواښادعبدالرحیم هاتف دمړینی خبر ترلاسه کړ. په دی وسیله ددغی غمجنی پیښی په مناسبت دخواخوږی اوتسلیت ژورمراتب دځان له خوااودخپلی ټولی کورنی په نمایندګی ددوی ددرنی کورنی ټولوغړوته وړاندی کوم. ارواښاد هاتف صاحب دهیوادد یوعالم اوپوه شخصیت اود یوه مدبراوتجربه لرونکی سیاستدان په توګه په ټولنه کی پیژندلی شوی و او واقعا یی په عمل کی خپل درایت،پوهه اوتجربه دهیوادپه ډیروحساسواو نازکوحالاتوکی دخپلوخلکواوهیوادپه خدمت کی وقف کړی وچی زموږدهیواددمعاصرتاریخ په پاڼوکه به په زرینوکرښو پاتی شی. دارواښادهاتف مړینه یوه ملی ضایعه بلله کیږی، زه یوځل بیا ددوی کورنی ته تسلیت وایم او په دی سترویرکی ځان اوخپله کورنی شریک بولم. خدای دی وبخښی او جنتونه دی دهغه مرحوم ابدی ځای وګرځوی.آمین
صديق وفا
جناب عبدالرحيم هاتف واقعاً يک شخصيت ملی، اداری وفرهنگی کشوربود، روحش شاد وبهشت جايگاه شان باد! عبدالرحيم هاتف سیاستمدار برجستهء افغانستان بود وی در سال آخر حکومت جمهوری افغانستان، معاون اول داکترنجیبالله رییس جمهور افغانستان بود و پس از استعفای وی در اپريل 1992 میلادی، بهمدت دو هفته رئیسجمهور افغانستان بود.
پیام تسلیت
ای که از یاد فراقت قلب ها بگ-------ریسته چشم هادراشک نسشت
عقل وهواس بگریسته هم ملایک قدس گویان در فراقت سوخت----ند ای مقدس هستی بر وصلت خدا بگ-----ریسته بلی هموطن اگاه و دانشمند من . امروز ما در سوگ شخصیتی نشسته ایم که همهء عمر و هستی خویش را در راه عدالت اجتماعی،دفاع از انسان زحمتکش،صلح،دموکراسی و ترقی وطن صرف نموده بود.ما در حالیکه مرگ ایشان را یک ضایعهء بزرگ در تاءریخ کشور باستانی خویش میدانیم،برای محترم هاتف صاحب بهشت برین و برای بازمانده گان شان ،محترم داکتر صاحب طارق و فامیل محترم شان صبر جمیل ارزومندیم.
با تقدیم احترام
فامیل کرنزی
| بخاطر وفات و از دست دادن یک چهره و شخصیت با عزت ، ترقی خواه و وطنپرست افغاانی مرحوم عبد الرحم هاتف اجتماع روشنفکری افغانان چه در داخل و چه در خارج کشور یکبار دیگر سوگوار ازدست دادن یکی از چهره های ترقیخواه و وطنپرست افغانستان گردیده است. مرحوم عبد الرحیم هاتف که بحیث یک شخصیت با ثبات، پایمرد و قابل احترام زیست و اکنون جهان فانی را وداع نموده است، فقط همین نام نیک و احترام جاویدانی را از خود بجا ماند. مرحوم هاتف که در طول سالهای زنده گی تثبیت شخصیت و هویت ملی و اجتماعی نمود و موقف، شخصیت اجتماعی و سیاسی خویش را با آنچه عمل نموده است ، با یادگار و قضاوت نسل های بعدی میگذارد. چه پر افتخار و غرور آفرین است که تعداد چنین چهره ها علی الرغم پیچیده گیهای معین زمانی، جا و مقام قابل احترام و عزتمندانه خود را بحیث چهره ملی ، وطنپرست و صادق برای مردم و جامعه حفظ مینمایند.. بجا و شایسته است که از نخبه های با شرافت و پایدار مانند مرحوم عبد ارحیم هاتف که مردانه وار با وعده های خویش ادای مسئولیت نموده ، با قدردانی و احترام عمیق یاد نمائیم و متانت و پایمردی شان را منحیث سمبول وطنپرستی و خدمت صادقانه به وطن و انسان جامعه افغانی ما گرامی داریم و روح شان را شاد و بهشت برین را از خداند بزرگ برایش استدعا نمائیم. استقلالیت وی بعد از حوادث سال 2991 هیچگاهی تحت تاٌثیر زمینه سازان جبهه های تبلیغاتی حلقات سیاسی رقیب ، متزلزل نگردید و بحیث یک شخصیت پخته شده در سیاست و روند های اجتماعی ، کار آگاهی خود را در یک چهره با ثبات سیاسی قسمی نشان داد تا کینه توزی ها مجال اشتعال بیشتر نیابند. اینجانب این شخصیت بزرگوار را برای اولین بار در جلسه انجمن حقوقدانان افغان در اروپا در سوم مارچ 2012 از نزدیک ملاقی گردیدم. او در یک صحبت کوتاه در این جلسه بزرگترین و پر ارزش ترین پیام را از عقب میکروفون بیان داشت " حفظ تابعیت افغانی ما بزرگترین افتخار یک افغان در دیار مهاجرت است. نباید حکومت های اروپائی هالند افغانان را تحت اجبار وادار به ترک آن سازند." ضمن ادای احترام عمیق به گذشته این چهره ترقیخواه و وطنپرست ، استدعای آمرزش و طلب بهشت برین بر روح موحومی مینمایم و مراتب تسلیت خود را برای تمام بازمانده گان و اعضای خانواده شان تقدیم نموده صبر جمیل برای شان آرزو مندم . مرحوم هاتف با گذشته پر ارج شان هیچگاهی متعلق به کدام حلقه و گروه خاص نبوده است. به همین لحاظ شاسیه سهمگیری تمام افراد و حلقات ترقیخواه افغانی در مراسم فاتحه گیری مرحومی میباشد. بصیر دهزاد از هالند |
||
|
پیام شورای افغانان مقیم دنمارک بمناسبت وفات زنده یاد عبدالرحیم هاتف با تاسف اطلاع حاصل کردیم که عبد الرحیم « ها تف » یک تن از شخصیتهای برجستهء سیاسی ـ اجتماعی افغانستان داعی اجل را لبیک گفته است . شاد روان هاتف سابق معاون رئیس جمهور افغانسان ، با داشتن زندگی پربار سیاسی ـ اجتماعی شان ، هشتاد و شش سال پیش از امروز در ولایت کندها ر در یک خانواده با عالم و فرهنگ دیده به دنیا گشود . ایشان با فرا گیری و پایان تعلیمات متوسط در زادگاهش شامل پوهنتون کابل شد و پس از ختم موفقانه تحصیلات در فاکولتهء ادبیات ، به معلمی پرداخت که در حقیقت آغاز کار روشنگری ایشان بود .بعدا" به حیث مدیر معارف ولایت قندهار به کار گماشته شدند که زمینهء خوبی برای براقراری تماس با اقشار مختلف مردم بود . مرحوم هاتف باورمند به این بود که از طریق اگاهی دادن به مردم است کــه میشود راه بهبود زندگی را به آنان آموخت و پیوسته درین راه سعی و تلاش میکرد . اندوخته هــا و تجارب بیشترکاری و رابطهء صمیمانهء شاد روان هاتف با مردم سبب میشد که موقف اجتماعی ایشان هر روزی بیشتر از پیش در بین جامعه و مردم بلند و بلند تر شود و به حیث یک شخصیت مطرح و اثر گزار بالای مردم تثبیت شود . و همان بود که ویرا در دورهء دوازدهم شورای ملی به حیث نمایندهء مردم قندهار به پارلمان بکشاند . مرحوم عبد الرحیم « هاتف » شخصیتی بودند با ابعاد گستردهء علمی ، فرهنگی ، سیاسی ، اجتماعی ، ملی و مردمی با دید وسیع و روشنگرانه . کار کرد های ایشان در پستها و مقامهای گوناگون که فهرستش در اینجا گنجایش ندارد ، بیانگر آنست کـــه ایشان به حیث یک شخصیت آگاه ملی و مردمی همواره در جستجوی تامین هما هنگی بین افغانان و رفع خصومتها بوده اند . بیان کارنامه های ماندگار انسانی ، مردم دوستانه و میهن دوستانه زنده یاد هاتف تحقیق و پژوهش وسیع میخواهد که آرزو داریم این مامول از جانب فرهنگیان و قلمبدستان آگاه کشور براورده شود . شورای افغانان مقیم دنمارک وفات این شخصیت بزرگ وطن ضایعهء بس بزرگ دانسته ، نبود شانرا به خانواده و بازماندگان شان و به همه مردم افغانستان تسلیت میگوید . روان شان شاد باشد دفتر مطبوعاتی همایش اروپایی زنان افغان ښاغلی داکتر صاحب طارق جان رشاد:په خواشنی سره د ارواښاد هاتف صاحب له مرګه خبر شوم ډیر پری خپه شوم هغوی دی خدای وبخښی او جنتونه دی ورته ځای شی۰تاسو او دارواشاد محترمی کورنی ته تسلیت او غمرازی وړاندی کوم۰ |
ازشمار دوچشم یک تن کم
ازشمار خرد هزاران بیش
انجمن حقوقدانان افغان دراروپا به مناسبت
وفات المناک مرحوم عبدالرحیم هاتف شخصیت
بزرگ ملی، سیاسی واجتماعی افغانستان عمیق ترین مراتب تاثر وتاالم خویش راابراز
وبرای فامیل مرحومی، اقارب ، دوستان و هموطنان تسلیت تقدیم
میدارد.
انالله وانا الیه راجعون
مرحوم هاتف به مثابه یک تن از دانشمندان
فکور افغان که به
لسانهای دری ، پشتو،انگلیسی ، عربی و اردو آثار ،مقالات
وترجمه های متعددعلمی دارد از شخصیت والا وهم
جانبه برخوردار بود . مرحوم هاتف که
فارغ فاکولته ادبیات پوهنتون کابل بود به حیث معلم واستاد درتربیه وپرورش فرزندان
وطن سهم شایسته گرفت وبه مثابه شخصیت مترقی درگسترش ذهنیت منورانه جوانان و پرورش
آنان به روحیه وطن دوستی ،مساعی زیاد را به خرچ دادد. ایشان در دوره
دوازدهم شورای ملی به حیث وکیل منتخب مردم درولسی جرگه همراه
باسایروکلای دموکرات ومترقی به خاطرتحقق ارزشهای دموکراتیک مندرج در قانون
اساسی وقت و عملی نمودن آرمانهای دموکراسی وآزادی سهم شایسته را ایفا
نمودند.درسالهای
هشتاد مرحوم هاتف به حیث شخصیت سیاسی واجتماعی با اعتبار در وظایف اجتماعی
فراگیر وهمچنان درمسئولیتهای عالی دولتی به حیث معاون و سرپرست
ریاست جمهوری جهت صلح ، ثبات و دستیابی
به آشتی و گسترش دایره تفاهم ووفاق ملی وجلب دگراندیشان
ومخالفین دولت وقت، مصدر خدمات بزرگ گردید. شاد روان عبدالرحیم هاتف
در دوره جمهوریت دوم افغانستان ریاست کمیته کار تسوید
قانون اساسی را عهده دار بود که همراه باسایر شخصیت های علمی و حقوقی
بعداز
دو سال
کارپیهم ومطالعه همه جانبه درآن شرایط
دشوار کشورما، یکی ازبهترین قوانین اساسی کشور را تسوید
نمودند. جناب هاتف که ازپاسداران حاکمیت قانون ومدافع حق وحقیقت بود از تاسیس
انجمن حقوقدانان درافغانستان استقبال وهمکاری مزید با انجمن نمودند.
مرحومی ازتاسیس انجمن حقوقدانان افغان دراروپا استقبال ودرمارچ سال 2012
درکارسمینار انجمن درکشور هالند شرکت فعال داشتند و موصوف به
مثابه شخصیت ملی ومبارزسابقه دار حقوق مردم ، کار آن
سمینار را افتتاح وپیشنهادات سودمند رابخاطرتبارز نقش
وسهم اقلیت افغان دراروپا وتداوم تابعیت اول افغانان درکشورهای اروپائی متکی به
معیارهای مرسوم وقبول شده بین المللی ارائه کرد و درهمان
مجلس عضویت افتخاری انجمن حقوقدانان افغان دراروپا را پذیرفت . انجمن حقوقدانان افغان دراروپا نام وخاطره این خادم صادق وطن
ووفادار به وحدت و وفاق ملی، برادری وبرابری میان اقوام
وپیروان مذاهب مختلف را گرامی وجاویدان میخواهد.
خادم چه دوطن وی څوک په صدق اومحبت
وطن یی پس له مرگه
په مد فن فخرکوی
بااحترام
شورای رهبری
رئیس انجمن حقوقدانان افغان دراروپا
پوهاند دکتور غلام سخی مصئون
پیام تسلیت
هییت رهبری اتحادیهءانجمنهای افغانها در هالند؛ با تاسف اطلاع یافتیم که عبدالرحیم هاتف شخصیت سیاسی و چهره ملی کشور داعی اجل را لبیک گفته است، هییت اجراییه، رهبری ، نهادهای هموند و همکار اتحادیهءانجمنهای افغانها در هالند مرگ این رجل برجسته سیاسی کشور را ضایعه بزرگ دانسته، برای مرحومی از بارگاه خداوند یکتا بهشت برین و برای خانواده محترم،دوستان،اقارب وهم اندیشان این مردسترگ صبرجمیل آرزو مینمایند.
باحرمت ولی محمد شاهپور
رییس اتحادیهءانجمنهای افغانها در هالند
یاداشت
به خاطر حق آشنایی و دوستی وادای احترام بــاید در رثای جناب مرحوم هاتف یاداشتی را تهیه میکردم اما بهتر دانستم تا یاداشت سال پار را کـــــه بمناسبت هشتادوپنجمین سالگی شان تهیه گردیده به هموطنان گرامی تقدیم و روح آن شخصیت بزرگ ملی افغانستان را که در دیار غربت رخ درنقاب خاک کشید شاد بخواهم.
با احترام
م . ع . و. سادات
میرعبدالواحد سادات
خادم صادق وطن را گرامی میداریم!
چې دستار تــړي هــــزار دي د دستار سړي په شمار دي
تجلیل و تبجیل از شخصیت های بزرگ ملی بخصوص در احوال پر آشفته ای کنونی که تبر ها از هر طرف بر هست و بود معنوی جامعه ما زده می شود ، دارای اهمیت خاص میباشد .
افغانستان چنان آماج بنیادگرایی منبعث از دیوبند و قم و ارعابیون عرب قرار که صاف و ساده هر آنچه و هر آنکس را که به ترقی و تنور تعلق میگرد ، تکفیر نمایند و تاریخ منورانه و ملی بیشتر ازیکقرن ، از شمس النهار تا کنون را مردود اعلام نمایند و گویا همان ملای لنگ و خلف الصدق آن همین ملای کوراست و باقی هر چه بوده و هست ، لاتی ، ملحد و کمونیست...وبدینترتیب پاسداران علم ، نور و ترقی را یکسره خطاکار معرفی نمایند و طبعآ نتیجه گیری شان این خواهد بود:
اینکشورباید در اختیار بنیادگرایان جهادی و طالبی قرار داشته واستعداد گزار به شاهراه ترقی را ندارد و لاجرم باید پاکستان و ایران بحیث قیم آن قرار گیرد و البته کم نیستند روشنفکرنمایان کاذب که آب به آسیاب آنان میرزند .
اما آفتاب با دو انگشت پنهان نمیگردد ، آنچه اظهرومن الشمس است که در نبرد تاریخی علم و جهل در طول تاریخ و بخصوص از شمس النهار تا کنون ، مردم افغانستان بهترین نماینده گان شانرا در جنبشهای مشروطیت اول ، دوم ، سوم و ویښ ځلمیان و جنبشهای دیموکراتیک بعدی داشته اند ، که باید بمثابه پدران معنوی منوران شناخته شوند و بجامعه و بخصوص به نسل جوان معرفی شوند ، تا جوانان اتکآ معنوی نیرومند خود را داشته باشند .
خوشبختانه تعداد ازین شخصیت های ملی در قید حیات میباشند و جای مسرت است که به ابتکارسایت وزین ژواک ، یکی ازین بزرگان را گرامی میداریم و از شخصیت شان تجلیل و تبجیل مینمایم .
دلایل فراوان برای ارجگزاری به جناب هاتف وجود دارد و شخصیت شان دارای ابعاد مختلف میباشد ، بسیار مفید خواهد بود تا طرازنامه مفصل زنده گی شان آماده گردد و مورد نقد و بررسی قرار گیرد .
البته درین مختصر روی موارد آتی به ایجاز مکث مینمایم :
_ جناب هاتف یک شخصیت ملی فرا قومی و فرا زبانی است و طبعآ یک نماد خوب از وحدت و وفاق ملی پنداشته میشود .
_ جناب هاتف رشته بریشه جنبشهای منورانه و ملی افغانستان دارد و با عده یی از بزرگان مشروطیت اول و دوم حشر و نشر داشته و با جنبش مشروطیت سوم و ویښ ځلمیان همنوا و همگام بوده ، ودر جنبشهای دیموکراتیک بعدی فعالانه سهم گرفته است .
_ جناب هاتف مرد اندیشه های ملی و منورانه است که طی ثلث قرن چرخ روزگار و تند باد حوادث نتوانسته آنرا خدشه دار بسازد . کهن مرد در حالیکه به هشتادوششمین بهار زنده گی پر بار خویش گام میگزارد ، کماکان استوار و متین مدافع صادق تنور و ترقی است و از حق مردم افغانستان بخاطر گزار بشاهراه ترقی و تمدن دفاع مینماید :
لکه ونه مستقیم پخپل مکان یم
که خزان راباندې راشی که بها ر
- جناب هاتف از پاسداران دولت ملی به مفهوم همجانبه آن است ، دولت ملی که بحران مشروعیت را مهارو به پروسه ملت سازی بآنجامد و در عین حال مدافع پیگیر حاکمیت قانون و گزار به دیموکراسی واقعی می باشد .
در دوره ( ۱۲ ) پارلمان از ارزشهای دیموکراتیک در قانون اساسی و تحقق آن در حیات اجتماعی و سیاسی دفاع کرده و در دوره های بعدی ریاست کمیته کار تسوید قانون اساسی را عهده دارو هنگام تصدی مقامات عالی در محدوده امکانات بخاطر تحقق مامول فوق تلاش کرده است .
- جناب هاتف مبارز استوار ، آشتی و وفاق ملی است . آوانیکه افغانستان به نطع جنگ سرد مبدل گردیده بود و جنگ اعلام نا شده با تمام ابعاد آن تداوم داشت ، ایشان با درک واقعبینانه متوجه این حقیقت گردید که در نبود وسقوط دولت وقت خلای سترا تیژیک بنفع عمق ستراتیژیک پاکستان بوجود میآید و افغانستان و منطقه به آشوب غیر قابل کنترول کشانیده خواهد شد ، بدینرو بی جهت نبود همانند بسیاری از وطندوستان و شخصیت های محترم دیگر همانند ( مرحوم نعمت اله پژواک ، مرحوم خالقیار ، مرحوم داکتر محمود حبیبی ، مرحوم پوهنوال ارغندیوال ، محترم اکادیمیسن داکتر سرابی و...) مسوولیت های بزرگ را عهده دار گردیدند .
( البته در آن سالها یکتعداد لارنس های روسی همانند آقای حسن شرق نیز در داخل دولت و حزب تعبیه شده بودند که بحث جداگانه بوده و باید به آن پرداخته شود )
جناب هاتف در راس کمیسون مصالحه ملی تلاش گسترده را انجام داد تا نیرو های میانه درمیان دو قطب متحارب جنگ را تقویه و کمک نماید تا جای ایکه عده یی از آنان توانستند حزب رستگاری ملی متمایل به شاه سابق را تحت ریاست مرحوم پوهاند اصغر ایجاد نمایند .
- جناب هاتف بحیث مستقل که عضویت هیچ حزب سیاسی را نداشت ، همیشه مدافع پیگیر روشنفکران ومنجمله بر ضرورت رفع بی اتفاقی و انشقاق در حزب د خ ا ( حزب وطن ) تآکید و عملآ بمثابه یک موی سپید بزرگوار نقش میانجی را ایفآ میکرد و اگر در مواقع حساس و بخصوص درماه ثور ( ۱۳۶۵ ) که قرار بود تغییر در رهبری حزب بوجود بیاید ،اگر آقای تابیوف سفیر وقت اتحادشوروی به پیشنهادات سازنده ایشان در مورد چگونگی تحقق تغییر ، گوش فرا میداد ، هیچگاهی بحران داخل حزبی توسعه نمی یافت ، اما واضع است که شوروی ها مشغله های دیگر داشتند و آگاهانه جناح بازی وچند دسته گی را ایجاد و دامن میزدند که ما عواقب هولناک آنرا شاهد بودیم .
- جناب هاتف یک شخصیت فرهنگی است ، ایشان که فارغ فاکولته ادبیات میباشد به ادبیات دری و پشتو و آثار کلاسیک ادبی آشنائی وسیع داشته و اشعار قدمآ را در حافظه نیرومند خود حفظ دارد ، نثر سلیس و خاص خود را در هردو لسان ملی دارد و به لسانهای اردو ، عربی وانگلیسی مسلط میباشد .
هاتف صاحب به بخش های مختلف علوم اجتماعی تسلط تحسین برانگیز دارد و اندیشمند با دانش وسیع است .
جناب هاتف یک انسان والا و واقعآ محترم است . دالامبر گفته است :
« محترم بودن نتیجه تک عمر لیاقت اندوختن است »
این گفته در مورد ایشان مصداق دارد زیرا یک انسان والا و یک افغان متواضع ، حلیم و بردبار و و پاسدار آشنائی ها و دوستی ها است و در مجموع بسیاری از صفات عالی انسانی و افغانی در شخصیت شان بازتاب دارد .
هاتف صاحب در زنده گی شخصی بسیار ساده و صمیمی و اهل شوخی و مطایبه است و با ذهن همیشه حاضر قصه های دلچسپ و آموزنده را بیان میکند .
در اخیر با اغتنام ازین فرصت قدم گزاردن شانرا به هشتادوششمین بهار زنده گی پر بار شان تهنیت گفته وصحت و عافیت برایشان آرزو میبرم . و منحیث حسن ختام این بیت حضرت سنایی را میآورم که :
هر خسی از رنگ گفتاری بدین ره کی رسد
درد باید ، عمر سوز و مرد باید گام زد
ختم
September 23rd, 2013
برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
پيام تسليت شما
- پيام شما پس از بازبینی منتشر خواهد شد.
- شورای اروپایی حزب مردم افغانستاناحمد سیر کاظمی
- فرین محسنیاناستاد بانو لینا
- مرحوم عبداله احمدشاهي شريفه احمدشاهي
- ثریا نثار مادر صلاح جیحون
- مشعلاستاد عبدالقیوم بیسد
- انجمن حقوقدانان افغان دراروپاپوهاند دکتورمحمد احسان روستامل
- كبير كهكشاندگروال محمد نجيب سحابى
- عبدالروف عرقریز بی بی رحیمه
- فرین محسنیانمزاری سمیع
- شورای اروپاییمادر گرامی رفیق نور الدین نظامی
- سید احمد ضیا نوری سید محمد علی شاه نوری
- انجنیر محمد شریف رفیقبی بی زبیده
- انجنیرعبدالقادرمسعوداستاد نصرالله حافظ
- نظر برهاناعلان فاتحه مرحومه صدیقه پوپل مادر نظر برهان
- نوشته ماریا داروخبر غم انگیز
- الحاج دگرول متقاعد حمیدالله رفعتی
- خسروحیدریغلام نبی حیدری
- نورالله پروانىجنرال الحاج عزيزالله ظريف
- براتعلى افشارى خواهر زاده استاد افشارى
- شهلا دارابمنصور داراب
- کریمه ژوندون دکتور لعل پادشاه ژوندون
- امان معاشرمحب الله فکرت
- کریمه فخری امیر الدین فخری
- سید اکرام پیگیرمحمد حسن مسافر
- عمر کاوشمادر معظمه رفیق شهلا محسنی
- محمد عارف عرفانعتیق الله افضلی
- رحیم صمیمداوودجمال
- محمود مهدی مهدی خان
- عبدالله غور بندیبی بی حاجی
- جنرال عبدالحی نزهتدوکتورس لیدا
- محمد اسمعیل پروانیآمنه پروانی
- فا میل کرنزی زبیده نادی
- انجنیرعبدالقادرمسعودانجنیر نعیم اکبري،
- مولانا کبیر فرخارینیلاب شهکار
- محمد همایون سرخابی حاجی همایون
- اتحاديه ء انجمنهای افغانها در هالندوالدهء صلاح الدين صلاح
- جمال ناصر عبدالرحمان « عادلیار »
- حمیده علیزو اکرمی، محمد موسی اکرمی
- عبدالستار هاتف عبدالرحیم (هاتف)
- رحمت حسناحمد خلیل
- حبیب الله کاظمیسجاد کاظمی
- هدایت الله فرخاری سجاد فرخاری
- حکیم کرنزیعبید
- حزب کمونیست کارگری درمورد درگذشت علی مرادی
- شیرآقابى بى شيرين
- میر ذبیح الله ظهوری میر ظهورالدین شاه ظهوری
- سازمان دفاع از حقوق بشر کردستانتسلیت به مردم کردستان
- بابک تسوجلیبه مناسبت بزرگداشت پروفسور زهتابی
- اسداله زمریانجنیر حمیداله فرهاد حمیدی
- فرید شیرزیداکتر عبدالرحمن ځدران
- فرین محسنیانبی بی نفیسه
- خانه فرهنگی مولانامادر عزیز خانم فوزیه ارال
- دیپلوم انجنیر عبدالقاهر سایقمهتاب ظاهر
- دکتر دستگیر رضاییانجینرمحمد عظیم رضایی
- حشمت اورنگ جهان آرا قدرتی
- رحمت الله حسننعیم بای
- سيد جمال احمدی نسرين حميدي
- امان معاشرروح سید احمد خان (سامع) شاد و یادش گرامی باد
- نوشته: ضیامرد هنر ومعنی از خانوادۀ بزرگ افغانها در استرالیا به رحمت حق پیوست
- نوراحمد نور مرحومه کوکوگل
- از طرف حکیم کرنزیانجینیر سید نعیم
- فامیل کاروال به مناسبت سالگرد وفات زنده یاد عبدارحیم کاروال
- حاجی محمدطاهر نادریشا بی بی
- دپلوم انجنیر حسن پیمان ارسلان آهی
- انجنیر محمدالله جنرال عبدالغفور فاریابی
- داکتر نجیب الله مسیراسدکشتکار
- فرین محسنیانمحمد سمیع عظیمی
- بشیرمومنالحاج نعمت الله خان
- الحاج غلام فاروق « حیدری »بی بی حاجی حنیفه
- پوهنیارسید محمد کریم بهارخوگیاڼى سيدعبدالله بهارخوگیاڼى
- بی بی حاجی فوزیه جلیلی عبدالحفیظ جلیلی
- محمد صدیق « رسول پوپل » بی بی صفورا
- امان معاشر ، خبرنگار آزادمحمد امین اوچقون
- دگروال متقاعد غلام حضرت خان پاسوال والده نیاز الله پاسوال
- هاکان مسعود نوابیهمایون رفت... اما هنر از بین نمی رود!
- دوکتور غلام سرور سخا بهار
- احمدشاه کامران یکسال تمام از خا موش شدن ستاره درخشا ن زنده یاد محمد امان « کامران » میگزرد.
- عبدالصمد ازهردکتور عبدالاحد غفوری را گرامی بداریم
- الحاج عزیز گل عزیزی بی بی حاجی نفس گل حبیبی
- سید اکرام پیگرپدر بزرگوار محترمه سیما فقیریار
- سید اکرام پیگیرمحمد ظاهر حاتم
- ماری خُسروی دیپلوم انجنیر محمد کاظم خسروی
- غلام یعقوب بهروزمرحوم دلجان نظام
- انجمن فرهنگی میهن مادر معظمه محترمه غتی میهنپرست
- دکورنۍغړوخيال محمد کټوازي
- پوهاندجنرال ارکانحرب هاشمداکتر محمد نسیم پوپل
- قدرت الله احمدی بی بی زینب احمدی
- داکتر قاسم کاظم بابک کاظم
- نثاراحمد بهین دمننی او تشکر پیغام
- پوهاند دوکتور م. ا. زيارد ((ارماني)) ليکوال انجنير زرملوال مرگ
- محمدعوض نبی زاده الحاج محمد اسحق نبی زاده
- قاضیپوهنیار عبدالرحمن خالد قاضی
- الحاج غلام رسول وزیريد فاتحې خبرتیا
- رومان همدرد عزیز همدرد
- شورای کشوری هالند حزب مردم افغانستان پیام تسلیت بمناسبت وفات رفیق صمد مومند
- کمیسیون صلح و آزادی برای افغانستانداکتر عبدالصمد حامد
- اشرف سروریسيما سروری
- اسحاق ثنامادر داکتر عزیز فاریابی
- عبدالقدیر میرزایی والدۀ عبدالفتاح خان کوچی
- امان معاشر سید احمد جهش
- فضل الرحیم رحیماحسان الله فضلی جهان فانی را وداع گفت
- بسم الله اکبريد خواشینی او خواخوږې پیغام
- گل محمد منشی زاده پسر فقید غلام محمّد خان وردکگل محمد منشی زاده پسر فقید غلام محمّد خان وردک
- د هلالی کورنۍد فاتحې او جنازې خبر تیا!
- انجمن شهر اپلدورناستاد میر صفی الله عصمت
- محمد عمر هژیرخشوی رفیق شیر محمد بزگر
- شريفه احمد شاهي عبداله احمد شاهي
- شهباز ایرجحنيف بكتاش
- محمد اشرف شهکارنیلاب شهکار
- شورای انگلستان حزب متحد ملی افغانستانسید عبدالحمید تیمور زاده
- نوراحمد نور احمدطارق پوپل
- ارغندسمیع
- سید رشاد بهارخوګیاڼی د فاتحی خبرتیا
- رابعه شهابیمحمد انور نیکبین
- عبدالرحمن احدی والده صاحبه عبدالرحمن احدی
- حاجی عبد الرحیم درگی عوض محمد درگی
- انجمن حقوقدانان افغان دراروپامولانا عبدالقدیرشهاب
- ناهید صفدریمحمد انور صفدری
- نوشته نذیر ظفرسفر در ماه مبارک صیام
- مؤمنه مؤمنمحمد امین رسولی
- انجمن فرهنگ هرات باستانپيام تسليت
- انجنیرعبدالقادر مسعودد خواشینۍ پیغام
- حمید کیانور والدۀ حمید کیانور
- عبدالله انورد مرحوم استاذ حاجي محمد حسن خان انور( اڅکزی) دفاتحې خبر تیا
- سلطان علی کشتمند صدراعظم پیشین افغانستانپیام همدردی بمناسبت درگذشت عبدالرحیم کاروال وزیر پیشین ترانسپورت
- عده دوستانخانم ویدا کارمل
- محمد یوسف صدیقیداکتر غلام سرور غنچه
- صدیقه ( محسنی)عتیقه ( حسنی)
- آمنه سرور محمد ظریف سرور
- اشرف هاشمي أمان كامران
- یاور بامیانی میردلاور خان بامیانی
- جنرال غلام جیلانی حنیفی الحاج غلام خوانی حنیفی
- نوشته نذیر ظفر غروب شهاب
- مشعلپیام تسلیت و همدردی به مناسبت درگذشت ظاهر هویدا
- دپلوم انجنیر حسن پیمانپیام تسلیت بمناسبت درگذشت دکتور محمد صادق برنا اصفی
- اسدالله زمریحاجي عبدالحمید دوستي
- انجنیر محمد نجیب شریفی سلیمان شریفی
- محمد امان کامرانمحترمه والده محمد امان کامران
- الحاج غلام ربانینګهت(شاه جان)
- انجنیرعبدالقادر مسعوداستاد رحیم غمزده
- محمد نبی تکانمحمد مهدی مشفق
- شوراي هالند حزب واحدپيام تسليت
- سید زمری دگروال مرحوم سیدآقا (سید )
- نبى حيدرى معلم زرغونه ترنکوال حيدرى
- حشمت الله اورنگ سهیلا قدرتی
- فواد امین پورفاطمه امین پور
- احمد شاه « حمیدی »حمیدی
- نجیب الله جویا درسوگ و اندوه شخصیت فرهنگی کشور مرحوم مدیر رحمت الله خان( نیکپی)!
- انجینر ببرک قریب شوهر داکتر عادله بلوچ
- محمد بشیر بلوچخانم مرحوم محمد اکبر بلوچ
- فامیلپاسوال عبدالجمیل نورستانی
- فامیل حکمتحمیده حکمت
- فامیل هلالی حاجی محمدعمر هلالی
- شورای کشوری انگلستان حزب واحدمحمد رفیع
- شورای افغانان مقیم دنمارکمیر نجیب الله ساهو
- مهدی زاده مرحوم میر عباس ظریف
- رقیه محبی خانم احمـد علـــی محبـّـــی
- فوزیه سیدیعبدالرحیم سیدی
- امان اله عزیزی مرحوم الحاج عبدالرشیدعزیزی
- سیداسلم سید خانواده های فروغی و سید
- محمد داوود حکیمیبی بی حاجی حمیرا
- انجنیر عبدالله کرامیمریم کرامی
- دگروال احمدسيرمولايیشاهرخ سير
- لا لا ظریفخانم مرحوم محمد شریف تره کی
- سلطانیوفات بی بی حاجی ماه گل
- فامیل رزمی جنرال محمدابراهیم رزمی
- پیام تسلیتبه رفیق عبدالرشید
- انجنیر محمد کبیر دهزاد، انجنیر جمشید عمری
- محمد همایون سرخابی پیام تسلیت و همدردی ترکتباران افغانستان مقیم انگلستان به مناسبت وفات نابهنگام دیپلوم انجنیر عبدالرحیم نبی زاده
- صنعت اله بسام حمیداله بسام
- نادرکارگر صدیقیعبدالطیف صدیقی
- احمدشاهيظاهر احمدشاهي
- شورای کشوری هالند حزب واحدوالده رفیق عبد الوحید
- شوراي هالند حزب واحد همشيره رفيق عبدالرزاق طلوع
- جمعی از دوستانابراز تسليت
- دیپلوم انجنیر فرین محسنیان شاد روان محمد ناصر محسنیان
- ډاکټر لطیف بهاندمحمد شریف بهاند
- صدیق رهپو طرزی، عزیزه طرزی
- میرعبدالخلیل«جلال»خانم داکترصاحب میرعبدالخلیل«جلال»
- شورای سراسری حزب واحد در فدراتیف روسیه پدر گرامی رفیق محمد عوض
- پیام تسلیت شورای آلمان حزب واحدنسبت وفات همسر عزیز رفیق فواد پامیری
- از مهرالدین مشیدسخنی چند بجای اظهار تسلیت به خانوادهٔ مرحوم نورانی
- ضیا احمد سیار مرحومه بی بی حاجی قریش سیار
- در شهرلندناعلان مجلس فاتحۀ زنده نام عبدالمجید سربلند
- الحاج محمد محسن جمشید فریدون جمشید
- اعضای حزب واحد در آمریکاهمرزم ګرامی رفیق نظر عمر
- شورای شهر مسکو حزب واحدسید وصیم
- اعلا ن فوتیعبدالمجید سر بلند
- از طرف خانواده رفیق فریدبمناسبت اولین سالروز وفات رفیق فرید مرید
- مشعلانجنیر امرالله سرحدی
- د یپلوم انجینر محمود صافی يپلوم انجينر وېس سکند ری
- مشعلرفیق عبدالمجید سربلند
- فامیل پنجشیری جنرال حاجت پنجشیری
- شوراي هالند حزب واحدامام الدين
- اسدالله جعفریمحمد جواد ضحاک
- شوراي هالند حزب واحدپيام تسليت
- ډاکترسیدقاهرعاطفډاکتر سید احمدشاه عاطف
- زلمی فقیریانجنیر زهرا فقیری
- مرحوم عثمان خان کریمزاده احمد شاه کریمزاده
- اتحادیهء انجمنهای افغانها در هالند آگاهی ، اعلان فاتحه وراهپيمايی
- فامیل فیضی بی بی حاجی خدیجه فیضی
- خانواده های: علی ، احمدی و عبادی سید حارث
- شورای ارو پایی حزب واحد مادر رفیق خلیل رخشان
- فامیل های نوری و قیامیبی بی حاجی نوری
- خانم مرحوم حاجی محمد اصف تنویر خانم مرحوم حاجی محمد اصف تنویر
- فامیل نوروزبی بی طاهره
- شورای سراسری حزب واحد در فدراتیف روسیه پیام تسلیت
- انجنیر حفیظ اله حازمدر سوگ علی سینا
- از جانب انجنیر زلمی نصرت ازکشور دنمارکانجنیر عبدالقادر مسعود
- ازجانب آصف «رها» سابق ژور نا لست روزنامۀ پیامدیپلوم انجنیرغلام سخی حمید«نورزی»
- خانواده ی معروفی به اطلاع می رساندبی بی رقیه
- فاطمه حکمت همسر الحاج پروفیسر داکتر صمد علی حکمت
- زرمینه جمشید زاد خانمبه مناسبت وفات غلام محمد جمشید زاد مشهور به بابه جان
- عبدالقدیر میرزایی عبدالقدیر میرزایی
- شورای سراسری حزب واحد فدراتیف روسیهپدر محترم غلام ربانی
- فامیل های پوپل ومجددیخانم مرحوم شیر احمد پوپل
- هیاٌت اجرائیه شورای کشوری هالنددوکتور سید حبیب الله هاشمی
- میرمن صابره همدرد پروفیسور دوکتور عبدالرحمن همدرد
- مُکمِلپوهانددکتورعبدالغیاث مُکمِل صافي
- عبدالرزاق عریفخشوی عبدالرزاق عریف
- ضمیرسید محمد ضمیر
- انجمن فرهنگی و هنری ایران و فرانسهدکتر داود همدانی
- داکتر برنا افغانداکتر برنا افغان
- عبدالقاهر خان « ساپی »مــرحوم عبدالظاهر « توریالی ساپی »
- انجينير همت الله امين زىله خالدهادي حیدري سره ميدان ځوانانوخواخوږي
- دگروال دکتور غلام عمر پتکملعبدالتواب عمر
- جنرال محمد حکیم سروری مرحومه دلجان
- هاشم زحمت والده رفیق ارجمند هاشم زحمت
- فاميل های ويدى و عزت محترمه راحت ويدى
- غلام نقشبند توکلی رابعه توکلی
- شورای کشوری حزب واحد در هالندخشوی مرحومه و مغفوره رفیق گرامی سرور زهتاب
- شورای آلمان حزب واحد پيام تسليت به محترم داکتر حميد برنا
- بارق شفیعی روح افزا شفیعی
- محمد عمر هژیر محمد عمر هژیر،
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندالحاج غلام غوث واصل
- جنرال خلیل عنایت انجنیر ولی محمد صافی
- خداداد همگام والیده ٌ خداداد همگام
- مشاهددگروال محمد حیدر مشاهد
- مشعلاحمدشاه عبادی
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندجنرال عبدالهــــــادی
- محمد همایون سرخابی یادی از نبود یک آموزگار نستوه میهن استاد صالح محمد پیمان
- سيد احمد ضيا ً نوری سید حامد نوری
- کميته اجرائیه توحيد و انسجامء کشور هالندء حزب واحدمحترم امین اله
- دميدان ځوانانودټولنې خواخوږۍ پيغام
- صابره مهرزاد نجیب الله مهرزاد
- مشعلخواهر محترمه رفیق احمدشاه سرخابی
- شورای آلمان حزب واحد مادر گرامی محترمه هاجره جان
- محمد دین ژواک بی بی عایشه ژواک
- جمعی از نویسندگان تسلیت به مرجعیت عظمی، حضرت آیت الله العظمی محقق کابلی
- دکتور قربانعلی منصور بی بی حیات النفوس
- استاد عبدالله ولی انجنیر عبدالواحد ولی
- شورای هالند حزب واحد امان اله کریم
- محمد همایون سرخابی از لندنبه مناسبت وفات نا به هنگام شاد روان رضوانقل تمنا شاعر و نویسنده نستوه میهن
- شورای آلمان حزب واحد فرید مرید
- مشعلرحیم مهریار
- احمد شکیب یحیائیانجنیر محمدشفیق یحیائی
- کميته توحيدو انسجام هالندحزب واحدحبيب الله حبيب
- اتحاديهء انجمنهای افغانها درهالندپيام تسليت
- عزیزاحمد خوارمل والده عزیزاحمد
- یما شالیزی نوروز شالیزی
- علی امانی حاجی غلام حسین
- مشعلسلطان احمد علومی
- مشعلدکتور محمدنعیم ننگرهاری
- پوپلیارضیأ احمد پوپلیار
- مشعلعارف جهش
- فامیل داراباعلان فوتی
- جمعی از دوستانبمناسبت سومین سالروز وفات پوهنمل داکتر سید نجیب الله فائز
- شير احمد روستابی بی حاجی حليمه خروطی
- شورای آلماننسرین مفید
- میر محمد شاه رفیعی جنرال میرعظیم الدین
- محمدالله " نصرت "مردم شریف و پرافتخار ولایت باستانی بدخشان!
- انجنیر عبدالقادر مسعودد خواشینی پیغا م
- برهانمرحوم برهان الدین « برهان »
- مشعلمحمدعالم رزم
- کمیته اجرائیه توحید و انسجام شورای اروپائی حزب واحد رفیق نعمت الله فریاد
- روح افزا کاکر محمدعلی کاکر
- اتحاديهء انجمنهای افغانها در هالندپيام تسّليت بمناسبت حادثهء شهادت المناک شماری از خانوادهء محترم سنايی اميری
- انجیر ذکریا ناصری خانم خدیجه ناصری
- صالح محمد غلام رسول قانع
- دگروال محمد حسین محسنی محترمه بی بی گل
- کمیسیون تفاهم ووحدت شورای اروپائی نهضت فراگیرامان الله دهقان
- مشعلمادر بزرگوار رفقا داکتر سلیم مجاز و داکتر سالم اسپارتک
- سرڅارمن عبدالحکیم بي بي نساء
- فامیل کارگرانجنیر خیر محمد کارگر
- داکتر خلیل ودادانجینیر عبدالمتین بارش
- شورای اروپائی ن.ف.د.ت.ارفيق عزيزعبدالرزاق طلوع
- شورای هالند ن.ف.د.ت.اشیر محمد ارسلان
- بی بی حاجی خانم مرحوم خواجه سید محمد رفیق همایون بسیم
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت حاجی زمرد خان
- هيأت رهبری اتحاديهپيام تسليت اتحاديهء انجمنهای افغانها در هالند
- اسدالله جعفریپیام تسلیت به مناسبت رحلت آسمانی مرد جهان حضرت آیت الله العظمی منتظری(ره)
- پیام تسلیت دوتن از علما ومحققین یکاولنگ به مناسبت رحلت سردار جهادومقاومت بابه علی یار(ره)
- عبدالرحيم اڅکزی شهيد نرگس اڅکزی جوان نامراد
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت . ا مرزا عزیزاحمد ضرابی
- سکرترمسوول شورای المان نهضت فراګیر د . ت . اسید عبدالهادی غفوری
- مجلس ترحیمسارا نبی
- شو رای کشوری انگلستان نهضت فرا گیر مادر دگر جنرال رفیق محمد داود (عزیزی)
- شورای آلمان نهضت فراگیر انجینیر آقا محمد کوهستانی
- سکرترمسوول شورای اروپایی نهضت فراگیررفیق محمدنبی
- سکرتریت شورای المان نهضت فراګیز د . ت . ارفیق نظرمحمدسرمند
- سکرتریت شورای المان نهضت فراګیر د . ت . ا میر حبیب اله سیدزاده
- سکرتريت شوراي هالند نهضت فراگيرمحمد لايق فدائي
- غفاریدوکتورعبدالقادرغفاری
- مشعلمیرحبیب الله سیدزاده
- جاویدفرهاددوکتور فریدون نورزاد
- فضل احمدرفیق سید رحیم سید
- مشعلبرای خانواده زنده یاد شیرزی
- هیات اجراییه شورای اروپایی نهضت فراگیررفیق اسدکشتمند
- جلال الدین پیروز محترمه خورشید فضل به رحمت ایزدی پیوست
- سکرتر مسوول شورامحترم سید یوسف
- هیات اجراییه شورای اروپایی نهضت فراگیرپیام به فامیل رفیق نورزی
- شورای اروپایی نهضت فراگیردموکراسی وترقی افغانستانپيام تسليت
- ما همه فانی وبقایش مر توراستفامیل آرش